Rất rất nhiều người thân, họ hàng cùng góp vốn, làm ăn cũng bị vạ lây, thất nghiệp, vỡ nợ, mất nhà… thậm chí lâm vào vòng lao lý khi DN mà họ mua bán phá sản.

Cùng theo từng DN

Vốn đang làm nhân viên mua bán tại Nhà máy khi chế biến thép Hòa Phát với hiện trạng tài chính ổn định, anh Nguyễn Ngọc Hùng về đầu quân cho anh rể cùng làm dân mua bán thép Posco mở DN. Công ty sản xuất thép Hùng Dũng được ra đời năm 2006 có trụ sở tại đường Phạm Văn Đồng, Hà Nội tiện dụng lớn mạnh cộng với đà tạo dựng như vũ bão của các khu đô thị vùng ven đô.

Làm ăn được, dần dần vợ, rồi em trai, em dâu của vợ anh về đầu quân cho địa điểm Hùng Dũng với các khía cạnh then chốt như phó giám đốc, trưởng phòng kinh doanh, kế toán trưởng, tài vụ, phân phối, giám sát…

Lúc cao điểm, công ty Hùng Dũng tới hơn hơn 100 toàn bộ công cán bộ công nhân viên tại địa bàn Hà Nội và các tỉnh thành lân cận. Trong số đó, ngoài những vị trí chủ chốt chịu trách nhiệm nhà thì quá nửa đều là thân quen họ hàng.

Anh Hùng kể: “Mọi chuyện bắt tay xấu đi từ cuối năm 2009. Khi các nhiều công trình là bên cùng cộng tác của công ty không thể tin được đắp chiếu do không có vốn khiến kế hoạch làm ăn của địa chỉ bị đình trệ. Để xoay xở, cơ sở tung bạn trai nhân viên mua bán đi các tỉnh… kiếm mối làm ăn. Cầm cự đến hết năm 2011 thì địa điểm đã lâm vào đường cùng, nợ người, người nợ, ngân hàng “cấm cửa”… DN coi như đóng cửa nghỉ hẳn.

DN đi xuống bước đầu hiện nay đang là đau mỏi lắm, nhưng buồn hơn là lúc này cả nhà, anh em thân quen cùng làm ăn cho quý khách giờ đều cảnh thất nghiệp, khổ sở. Nhất là mấy người cho cửa hàng mượn tiền, họ không đòi nhưng tôi không dám đi gặp mặt”.

Công ty Cổ phần Nhật Anh (Nhat Anh JSC) ở phố Hoàng Văn Thái – Hà Nội có mối làm ăn với các nước Nhật Bản, Hàn Quốc trong lĩnh vực trang bị nội thất điện tử.

Ông chủ Trần Đại Nghĩa xuất thân là nhân viên mua bán công ty tia sáng Samsung nhiều năm có nhiều chiều dày càn khiến cho nền công nghệ nước ngoài. Mở DN riêng, ông Nghĩa cho gọi em trai, em dâu và biết bao hàng xóm cùng quê (Xuân Trường. Nam Định) về đầu quân.

Đang là cán bộ nhân viên của chúng tôi tín dụng của địa điểm dụng cụ bảo hiểm Bảo Việt, chị Quách Thị Dung, cùng quê với ông Nghĩa, về đầu quân cho Nhật Anh với tiền lương gấp rưỡi tại Bảo Việt. Không lâu sau, anh Trần Việt Bình, chồng chị cũng chia tay Công ty phụ tùng số 1 về làm nhân viên của chúng tôi công nhân cho ông Nghĩa.

Giờ thì chị Dung đang nghỉ không lương ở nhà. Chị kể: “Khi thấy công ty làm ăn khó khăn, đối tác tăng thêm nợ chậm tiền hàng, đối tác bên tới từ Isarael lại ít đơn đặt hàng do hàng không bán lẻ được. Biết DN đang gặp khó nhọc chung, chồng tôi chủ động nhất xin chuyển việc nhưng sếp động viên nên ở lại gánh vác. Nhưng cho đến lúc DN không niềm hy vọng gì nữa, chồng tôi mới xoay qua chỗ đã định đi thẳng tới nhưng người ta đã lắc đầu bởi họ cũng khó khăn”.

“Bây giờ không những chỉ nhà tôi mà nhiều anh trai đồng nghiệp làm cùng địa điểm cũng khốn khó. Tết này nhóm đồng hương này buồn, chưa muốn về quê ăn tết”.

Còn Trương Công Linh là dân giám sát cài đặt lâu năm, khi đủ sức thành lập địa điểm giải quyết thắc mắc những câu hỏi riêng đã gọi rất nhiều anh em cùng quê Hương Khê – Hà Tĩnh về cùng làm. Nào ngờ tạo dựng đình trệ, DN gần như không có thói quen việc làm, tất cả cán bộ thất nghiệp vạ vật đầy văn phòng. Dù sắp phá sản nhưng Linh không nỡ đuổi ai vì chính là con trong làng trong họ. May thay, cuối cùng anh cũng xoay ra làm rửa xe, chăm sóc ôtô, bảo hành nhà bình thường để… lo lắng việc cho anh em sống qua ngày.

Vạ lây vì thân DN

Vợ chồng anh Hùng hình như tuyệt vọng khi vợ sinh con nhỏ, còn chồng thì thất nghiệp. Anh Hùng đã ngoài 40 nay cầm giấy tờ xin việc chạy khắp nơi đã mấy tháng mà không kiếm được việc làm.

Kinh tế trong ngôi nhà khó khăn, thêm nữa cả họ hàng thất nghiệp theo Công nghệ Hùng Dũng, cả đại ngôi nhà của bạn của anh Hùng như có đám, ít ai liên lạc với ai, thân ai người ấy lo chạy đôn chạy đáo kiếm việc làm các khoản thu qua đận khó.

Anh Hùng ngậm ngùi: “Tháng 8 vừa rồi, bố vợ tôi bị tìm kiếm ung thư vòm họng, bất cứ ai ai cũng khó nhọc nên ông cụ nằm viện mấy bữa xin về vì không muốn tương lai của con khó xử. Chúng tôi không nghe nên cụ vẫn nằm viện song bạn nam cũng chia nhau chăm lo rồi kiếm chính sách làm thêm”.

Căn nhà khang trang của ông chủ công ty Hùng Dũng trên đường Phạm Văn Đồng giờ cửa đóng then cài. Nghe nói, giờ nó đã thuộc sở hữu của một ngành ngân hàng thương mại. Bà vợ ông chủ cơ sở này đã đưa hai con về tập thể Thành Công ở với phụ huynh đẻ, còn ông chồng bà đã trốn nợ nơi nào đó nửa năm nay không cần thiết phải liên lạc được.

Bữa cơm chiều cuối năm của mấy trong ngôi nhà quê Xuân Trường, Nam Định được tổ chức tại nhà chị Dung, anh Bình ở A 12 tập thể Thanh Xuân Bắc trong không khí ảm đạm.

Anh Bình cười méo xệch: “Hai vợ chồng hai đứa con, những năm trước tính theo bác Nghĩa vài năm chuyển ra chọn đất xây nhà. Giờ vẫn các căn hộ tập thể ọp ẹp lo ăn từng bữa. Gần năm nay có từng nào tiền tiết kiệm sử dụng cho các dịch vụ khác hết. Tôi đi làm thuê cho một xưởng gia công gia công sản phẩm cơ khí công nghệ tận dưới Thường Tín, vợ thì bán bánh giò buổi sớm ở cổng trường học”.

Anh Bình kể: “Chị Hoa vốn nhà cán bộ ngân hàng kế toán ở Công ty hoàn cảnh đô thị Hà Nội; anh Quốc từng làm cả 3 cán bộ nhân công ở nhiều nhà máy in Hà Nội Mới; chị Chi bỏ làm phiên dịch cho cơ sở của Hàn Quốc… Tất cả mấy anh trai đều cùng quê, tính quây quần cùng anh Nghĩa làm ăn, xây dựng cơ nghiệp, nào ngờ…”.

Anh Bình và những người đồng hương đang đau đáu nỗi niềm, cuối năm rồi, đưa nhau về quê ăn Tết bằng phương pháp nào khi tiền tiêu sẽ phải tính từng ngày. Anh Bình lẩm bẩm: Có hai vợ chồng trẻ cùng quê, đang làm cho nền công nghiệp tới từ Isarael bằng cách nào rủ nhau đầu quân cho ông Nghĩa, giờ thất nghiệp cả hai nên vợ chồng trục trặc, không biết là hơn mức ly hôn hay không?