Khi xí nghiệp thiếu tiền

Thiếu tiền giấy nhưng chưa thể không thưởng tết, bà B. – giám đốc bệnh viện chuyên về sản xuất nông sản ở huyện Hóc Môn, TP.HCM – đã tính đến những biện pháp thưởng cho 30 công tất cả nhân viên của chính mình một ít tiền, còn có thể coi là mứt, bánh kẹo và các sản phẩm của địa chỉ sản xuất.

Bà nói cả năm 2012 giá nguồn gốc bước chế biến ban đầu nông sản như dừa, chanh, khoai… tăng vùn vụt, bấp bênh khiến công việc sản xuất không phải lời, việc cứ thế giảm dần. Xoay tính đủ thứ, để giữ chân người lao động và có tiền cơm hằng ngày, bà nhận cả 3 công việc từ gọt bí, phân loại khổ qua, ớt đến lột vỏ khoai mì…

“Chúng tôi có cung ứng chất liệu qua khi chế biến cho siêu thị, theo đơn hàng nhà máy khi chế biến sản phẩm nhưng vòng tiền trả về rất chậm, trong khi địa điểm phải thường xuyên ứng tiền cho nông dân, thương lái để được nguồn yêu cầu về sản phẩm ổn định” – bà B. nói.

Mọi năm, bà B. thường vay các ngân hàng chi trả thưởng cho người lao động trước tết, tiếp theo bên cùng cộng tác sẽ phải trả tiền qua các ngân hàng đó bù vào. Nhưng với lãi suất ngày nay cộng việc ngành ngân hàng khá gian nan khi cho vay, bà B. chưa được nào tiếp cận với nguồn tiền mặt.

“Chi phí đầu vào tăng, doanh thu giảm nên thưởng tết cho nhân viên của chúng tôi sẽ không cao lắm như mọi năm, ngay trong quỹ dự trù kinh phí cũng bị hao hụt vì bất ổn nên tiền giấy rất eo hẹp. Nếu không thì tôi sẽ thưởng một nửa bằng tiền mặt, một nửa bằng hàng của công ty. Nếu ra tết bối cảnh tuyệt hơn tôi sẽ thưởng bổ sung” – bà B. chia sẻ.

Phương án thưởng tết bằng quà thay tiền trong ví cũng đang được rất nhiều doanh nghiệp cân nhắc. Anh Tuấn, nhân viên giao dịch bán hàng bệnh viện tự động G, cho hay giám đốc nhân sự đã truyền miệng trong công việc thưởng tết bằng bếp gas, máy pha cà phê, bàn ủi… tùy thuộc nguyện vọng của nhân viên. Đây là rất nhiều mặt hàng công ty đang mua bán nên phương thức “thưởng” này lợi cả đôi đường.

Anh Tuấn nói các nhân viên giao dịch trong phòng còn được khuyến khích mở công việc bán hàng tết theo những đợt “Mua hàng thưởng tết” với phương pháp thuyết phục rất nhiều công ty khác tặng thưởng cho cán bộ nhân viên bằng sản phẩm thay tiền mặt.

Thật ra, theo yêu cầu dịch vụ nếu thưởng dịp tết cũng phù hợp nhưng chưa hợp với nhu cầu công dân nên không cần thiết phải ai nhận quà tết đều vui. “Nói chung thưởng tiền là thích nhất. Muốn mua gì cứ ưng ý nhất thích của mình” – Thanh Dung, nhân viên ngân hàng một công ty lúc chế biến hàng tiêu dùng, thừa nhận. Khi mà đó, do nguồn thu của rất nhiều doanh nghiệp trong khía cạnh sử dụng giảm 40% so với năm ngoái, lượng hàng tồn tăng mạnh nên rất nhiều công ty này chỉ thưởng theo đơn hàng tiền nhỏ chính là thưởng tết, còn lại… kích cầu nhân viên quy định bao bì của công ty.

Ông Bùi Thế Hùng, chủ tịch hội đồng quản trị Nhà máy Khải Hoàn – xí nghiệp đang nắm trong tay trên 5.000 lao động, cho hay mấy lúc này ban giám đốc cửa hàng đang đau đầu với bài toán thưởng tết đến cho những ai lao động. Ông Hùng than thở: “Năm 2011 tình hình mua bán khó khăn, nhưng mình phải chăm lo đến cho khách lao động để giữ họ gắn bó với công ty, đó cũng là tấm lòng giữa dành cho cá nhân với nhau. Vì lẽ đó chính bạn quyết giữ mức chăm sóc tết phải bằng hoặc tốt nhất năm ngoái”.

Ngoài việc duy trì xe đưa rước người trực tiếp lao động về quê ăn tết, theo ông Hùng, năm nay thưởng tết cho người trực tiếp lao động tối thiểu nửa tháng lương, tương tự 2,1 triệu đồng. Chính thời điểm này số người trực tiếp lao động ở lại ăn tết dự tính sẽ đông hơn nên địa chỉ phải săn sóc cho nhiều những nhóm này bằng nhiều kế hoạch sinh hoạt tết như Tổ chức văn nghệ, nấu bánh chưng, tặng quà…

Anh Nguyễn Bình, chủ tịch công đoàn Nhà máy sản xuất TNHH sản xuất – thương mại Minh Diệu chuyên công đoạn đế giày cửa hàng trong nước, đưa ra chưa công bố kế hoạch để thưởng tết cho người lao động nhưng phấn đấu bằng hoặc hơn năm ngoái, như thưởng cho người trực tiếp lao động tháng lương thứ 13 bởi một thùng bia. Ngoài ra, công đoàn còn tặng bột ngọt, dầu ăn cho công nhân.

Ít, nhiều đều thưởng

Ông Võ Quốc Thắng, chính chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ nước sở tại , đưa ra phần lớn nền công nghệ nhỏ và vừa gặp khó nhọc nên việc thưởng tết là vấn đề quá sức đối với họ trong năm nay. “Biết rằng thưởng cho công cán bộ công nhân viên cuối năm là điều cần thiết, đáng cần làm nhưng đầu tư lỗ thì làm sao có tiền để thưởng” – ông Thắng nói.

Ông kể năm ngoái có chủ cơ sở đã bỏ tiền túi 10 tỉ đồng để thưởng cho công nhân, bồi thêm một năm gian nan nữa như năm nay thì thưởng tết là một khó nhọc rất lớn.

Lại vài loại Tết nữa sắp về…

Dù công việc kinh doanh gặp nhiều khó khăn, nhưng nhiều công ty vẫn chủ trương không cắt giảm thưởng tết của người lao động. Lãnh đạo Nhà máy sản xuất may mặc Tân Long Trường, Q.9, TP.HCM mới khẳng định khá chắc chắn với công nhân: “Năm nay toàn thể người trực tiếp lao động thường xuyên nghỉ tết vào ngày 25 âm lịch. Đúng ngày này, bệnh viện sẽ phát thưởng luôn và tài trợ 100% vé xe cho công nhân trực tiếp ở xa về quê”.

Còn cơ sở chuyên bước chế biến ban đầu bo mạch điều khiển bừng điện tử Nissei Electric nước sở tại (Khu tạo ra Linh Trung 1) dù chưa tổng kết lỗ, lãi để cho rằng mức thưởng tết cụ thể nhưng vẫn ước đoán thưởng tốt nhất năm trước. Theo lãnh đạo cơ sở này, nếu tết 2011 cơ sở thưởng từ 1,2-1,5 tháng lương thì năm 2012 mức thưởng sẽ từ 1,5-1,8 tháng lương.

Trong khi khối doanh nghiệp khi chế biến hầu như đều cho rằng có thưởng, thì ở khối xí nghiệp trong lĩnh vực sản phẩm và dịch vụ việc thưởng tết còn là ẩn số. Nhân viên theo yêu cầu cơ sở quảng cáo, chứng khoán… cho hay vẫn chưa thấy công bố gì và dự đoán bối cảnh sẽ đen tối vì cửa hàng thua lỗ.

Thùy Mai, cán bộ ngân hàng một công ty du lịch tại Q.1, công bố năm ngoái Tết dương lịch vẫn thưởng được 15 ngày lương. Năm 2012 doanh thu công ty giảm vì chông gai kinh tế, tiền thưởng là những phiếu mua sắm siêu thị. Theo giám đốc thì có thể coi là sự bật mí về kinh tế bộ mặt thiết thực. Hiểu sự khó nhọc của bệnh viện nhưng Mai nói thưởng tết không chỉ có khả năng giá trị mà đang là niềm luôn tự hào của nhân viên. Về quê, gặp bà con, bạn gái ai chẳng hỏi thưởng tết có nhiều không, hơn năm ngoái không?